برای دانشجویانی که قصد تحصیل در خارج از کشور را دارند، نوشتن SOP (statement of purpose) که با عنوان “هدف نامه” یا “بیانیه هدف” در زبان فارسی شناخته میشود، بخش بسیار مهمی از فرآیند اپلای و پذیرش آنهاست. بنابراین، چنین افرادی باید اطلاعات کافی در مورد ماهیت و فرمت SOP، اهمیت آن و نحوه نوشتن بخشهای مختلف آن داشته باشند تا بتوانند در نهایت یک هدف نامه کامل و دقیق بنویسند. بدیهی است نداشتن چنین اطلاعاتی باعث میشود نوشتن بیانیه هدف کار دشوار و دلهره آوری باشد. اما نگران نباشید، ما در این مقاله سعی داریم هر آنچه را که برای نوشتن یک SOP جامع لازم است، در اختیار شما قرار دهیم و در مورد نکات و راهبردهایی صحبت کنیم که میتوانند به نوشتن هدف نامه مطلوب و قانع کننده کمک کنند. همچنین برای آشکارتر شدن هر چه بیشتر مطالب آموخته شده یک نمونه SOP در نهایت در این مقاله از آموزش زبان انگلیسی تات ارائه شده است.
SOP چیست؟
بطور خلاصه میتوان گفت که SOP مقالهای است که دانشجویان باید به هنگام اپلای برای ادامه تحصیل در دانشگاه های بینالمللی خارج از کشور بنویسند. هدف اصلی از نوشتن یک هدف نامه این است که شما خودتان را معرفی کنید و به سوابق تحصیلی، اهداف شغلی و خصوصیات فردی، نقاط قوت و دستاوردهای خود اشاره کنید؛ نقاط قوتی که شما را به داوطلب شایستهای برای دوره انتخابی مبدل میسازند.
کمیته گزینش، اعضای هیئت علمی و سرپرستان هر دانشگاه SOP شما را بررسی میکنند تا خصوصیات، طرز تفکر، سطح بلوغ و برنامههای شما برای آینده را ارزیابی کنند. به عبارت دیگر، با استفاده از بیانیه هدف شما خودتان را به آنها میشناسانید و سعی میکنید آنها را برای گرفتن پذیرش تحت تاثیر قرار دهید. اینجاست که اهمیت درست نوشتن یک هدف نامه آشکار میشود.
هر SOP عناصر مختلفی را شامل میشود؛ از مدارک تحصیلی گرفته تا تجربیات شخصی. فرمت SOP میتواند با توجه به دوره تحصیلی، دانشگاه و کشور مورد انتخاب و اهداف موجود متفاوت باشد. با این حال، اصول کلی نگارش یک هدف نامه جامع برای همه موارد یکسان است که ما در ادامه بطور مبسوط به آن میپردازیم.
********************************************************
اطلاعات بیشتر: دوره آنلاین نوشتن Recommendation و Sop و Cv
********************************************************
چرا هدف نامه اهمیت دارد؟
همچنان که در بالا اشاره شد، SOP در پذیرش هر دانشجویی که قصد اپلای برای تحصیلات تکمیلی در دانشگاههای خارجی را دارد، نقش بسزایی ایفا میکند. به بیان ساده، بیانیه هدف ابزاری برای برقراری ارتباط مستقیم با کمیته گزینش هر دانشگاه است. تقاضانامه و رزومه شما عمدتاً به تمام سؤالات کمیته گزینش پاسخ می دهند؛ اما این SOP است که اطلاعاتی را در مورد خود شما به عنوان یک شخص با خصوصیات منحصر به فرد و همچنین درباره برنامه های شما برای آینده در اختیار آنها قرار میدهد.
یک SOP که به خوبی و با دقت نوشته شده است، می تواند نقاط ضعف شما مانند معدل پایین یا نمرات پایین در برخی از دروس را کم اهمیت جلوه دهد و مسئولین هر دانشگاه را متقاعد سازد که درخواست شما را بپذیرند. با نشان دادن طرز تفکر، دستاوردهای فوق برنامه، آرزوها و اشتیاق شما به فرصت ها و چالشهای جدید، هدف نامه میتواند بهترین روش برای متمایز نمودن شما از سایر داوطلبان و نشان دادن برتری شما نسبت به سایرین باشد.
فرمت نوشتن یک SOP
در ارتباط با فرمت کلی یک SOP نکاتی به ترتیب زیر وجود دارند که باید هنگام نگارش آن مدنظر قرار گیرند و تا حد امکان رعایت شوند:
- SOP باید همانند یک مقاله نوشته شود و بصورت دقیق پاراگرافبندی شود. شما می توانید برخی مطالب را فهرستوار بنویسید؛ اما اینکار را باید به حداقل برسانید.
- معمولاً یک SOP از 800 الی 1000 کلمه تشکیل میشود که با فونت 12 (در زبان انگلیسی) نوشته شده و از لحاظ فاصله بین سطرها طوری تنظیم میشود که 2 صفحه را شامل شود. فاصله بین سطرها را بسته به تعداد کلمات میتوان 1/5 یا 2 انتخاب کرد.
- یک SOP کامل 5 تا 7 پاراگراف را دربردارد که هرکدام 150 تا 250 کلمه را شامل میشوند.
- فرمت کلی SOP باید ساده باشد، یعنی از بکارگیری متون و تصاویر رنگارنگ باید اجتناب شود. از وجود غلط املایی در هدف نامه خود پرهیز کنید. مطالعه مقاله اشتباهات متداول املا در رایتینگ به شما کمک زیادی میکند.
در یک SOP به چه سوالاتی باید پاسخ داده شود؟
اساساً هر دانشگاهی از دانشجویان متقاضی انتظار دارد در SOP خود به برخی از سوالات اساسی پاسخ دهند. آگاهی از این سوالات که در ادامه به بخش عمدهای از آنها اشاره است، به شما کمک میکند که از قبل در مورد آنچه میخواهید بنویسید تصمیم بگیرید و در نهایت، بیانیه هدف کامل و منسجمی ارائه دهید:
- قصد دارید چه رشتهای را در مقطع تحصیلی مورد نظر خود بخوانید؟
- چرا میخواهید به ادامه تحصیل در این مقطع بپردازید؟
- چرا قصد تحصیل در دانشگاه مورد انتخاب را دارید؟ چه چیزهایی از این دانشگاه برای شما جذابیت دارند؟
- چرا تحصیل در یک کشور خاص را انتخاب کردهاید؟ کدام یک از ویژگیهای آن کشور نظر شما را به خود جلب کرده است؟
- چقدر و چه نوع تجربهای در حوزه کاری خود دارید؟ آیا تجربه شما با رشته تحصیلی مورد نظرتان مرتبط است؟
- قصد دارید چه مهارت های دیگری را از طریق ادامه تحصیل کسب کنید؟
- بعد از فارغالتحصیلی چه برنامهای دارید؟ آیا دوست دارید در نهایت شغلی داشته باشید یا به تحقیق بپردازید؟
- چه انتظاراتی از تحصیلات تکمیلی و دانشگاه دارید؟
- آیا دوست دارید زیر نظر استاد خاصی تحصیل یا تحقیق کنید؟ اگر بله، چرا صرفاً آن استاد را مدنظر دارید؟
- چه کمکی میتوانید به دانشگاه مورد انتخاب خود کنید؟ چه مهارتهای خاصی در این راستا دارید؟
- به غیر از کار و تحصیل چه سرگرمیها، علایق و عاداتی دارید؟ خصوصیات شخصیتی منحصربفرد شما که میتوانند برای دانشگاه مورد انتخاب اهمیت داشته باشند، چه چیزهایی هستید؟
- در مورد جامعه دانشگاهی و فرهنگ کشوری که برای ادامه تحصیل انتخاب کردهاید چه میدانید؟ چرا فکر میکنید که با آن تناسب دارید؟
یک بیانیه هدف از چه بخشهایی تشکیل میشود؟
انتخاب یک فرمت ساده برای بیانیه هدف به شما کمک میکند تا اطلاعات مختلف را به آسانی در آن بگنجانید و آن ها را به هم ارتباط دهید. به عبارت دیگر، بهتر است SOP خود را به ترتیب زیر به پاراگراف های مختلفی تقسیم نمایید تا از انسجام کافی برخوردار باشد.
پاراگراف اول: مقدمه
اغلب مقدمه با معرفی خود فرد اشتباه گرفته میشود. اما نکته حائز اهمیت این است که در این پاراگراف موارد زیر را بگنجانید:
- شما تنها باید رشته و مقطع تحصیلی مورد انتخاب خود را معرفی کنید.
- انتظارات آتی خود از آن را توضیح دهید.
- علاقه و اشتیاق خود به آن رشته خاص را ابراز کنید.
از سوی دیگر، شما میتوانید در این پاراگراف به موضوعات زیر بپردازید:
- درک خود از رشته و مقطع مورد نظر را شرح دهید.
- اهداف بلندمدت خود را بیان کنید و این اهداف را با رشته انتخابی ارتباط دهید.
- همچنین باید علایق و تمایلات خود به فرصت های شغلی یا تحصیلی فراهم شده پس از تحصیل در آن رشته خاص را ذکر کنید.
به عنوان مثال، برخی از داوطلبان ترجیح میدهند پس از اتمام تحصیل در یک مقطع خاص کار خود را شروع کنند؛ در حالی که برخی دیگر، تمایل دارند تحصیلات و تحقیقات خود را ادامه دهند. اشاره به این نکته در این پاراگراف از SOP بسیار مهم است.
پاراگراف دوم: سوابق تحصیلی
در این پاراگراف، شما باید اطلاعاتی در مورد دانشگاه یا دانشکدهای که در آن تحصیل کردهاید ارائه دهید. در صورتی که تجربه کاری ندارید، سعی کنید در این بخش بر دستاوردهای خود در هر پروژه یا کار دانشجویی تاکید کنید.
پاراگراف سوم: تجربه کاری
دانشجویان علاقهمند به تحصیل در خارج از کشور معمولاً دارای نوعی تجربه کاری هستند. ممکن است کار پاره وقت، آزاد یا تمام وقت داشته باشند. در پروژههای تحقیقاتی و آموزشی شرکت کرده باشند یا دورههای کارآموزی را پشت سر گذاشته باشند. پاراگراف سوم جایی است که شما باید به این موارد (در صورت وجود) اشاره کنید و به عبارت دیگر، تجربه کاری خود را همراه با مهارتهایتان شرح دهید.
پاراگراف چهارم: دلایل ادامه تحصیل در یک رشته خاص
در این بخش از SOP، شما باید دلایل خود برای ادامه تحصیل در رشته مورد انتخاب را دقیقاً بیان کنید و با تکیه بر برنامه درسی آن رشتۀ تحصیلی خاص، مهارت هایی را توضیح دهید که قصد دارید به واسطه آن رشته بهبود بخشید. در واقع، باید بگویید که چگونه آن رشته تحصیلی میتواند به شما کمک کند تا به اهدافتان دست یابید و یا چگونه میتواند برای برنامه های آتی شما مفید باشد.
پاراگراف پنجم: اهداف شغلی
این پاراگراف مهمترین بخش از یک SOP است که در آن شما باید مشخصات شغلی را توضیح دهید که قصد دارید در آینده بدان دست یابید. سعی کنید در این بخش، اهداف و برنامههای شغلی بلند مدت خود را توضیح دهید.
نکته: هرگز در این بخش چیزی را ننویسید که باعث شود سرپرستان یا کمیته گزینش دانشگاه مورد نظر احساس کنند قصد شما از ادامه تحصیل در یک کشور خارجی اخذ اقامت دائم آن کشور است. شما میتوانید در مورد تمایل خود برای کار در یک شرکت بهتر یا راهاندازی کسب و کار شخصی خود صحبت کنید. همچنین، در این بخش میتوانید درباره ایدهها و اهداف کاری خود، مباحث اخلاقی موجود و تأثیر آنها بر صنعت مورد نظر صحبت کنید.
پاراگراف ششم: علت انتخاب یک دانشگاه خاص
در این پاراگراف شما باید به نام اساتید، برنامههای درسی، کارهای پژوهشی و همچنین فعالیتهای خاص دانشگاه مورد نظر اشاره کنید که به شما کمک میکنند جایگاه تحصیلی و شغلی خود را ارتقا دهید و به اهدافتان نایل شوید. نکته حائز اهمیت دیگر این است که در این بخش، شما باید بر خصوصیات و ویژگیهای شخصیتی بارز خود اشاره کرده و به کمیته انتخاب دانشگاه بگویید که چرا کاندیدای منحصر بفرد و ایده آلی برای ادامه تحصیل در آن دانشگاه هستید.
پاراگراف پایانی
در پاراگراف پایانی، شما باید آمادگی خود برای چالشهایی را بیان کنید که ممکن است در مسیر تحصیل در یک دانشگاه خارجی با آنها روبرو شوید. همچنین باید به کمیته انتخاب دانشگاه نشان دهید که به اندازه کافی برای موفقیت در حوزه مورد علاقه خود اعتماد به نفس دارید و میتوانید دستاوردهای جهانی چشمگیری در آن حوزه داشته باشید.
راهبردهای کلیدی برای نوشتن یک SOP خوب
در این بخش نکات مفیدی را میگوییم که به شما در نوشتن یک هدف نامه خوب کمک بسیاری میکند.
1. SOP را به صورت یک داستان بنویسید؛ نه یک گزارش
اگر به شما حق انتخاب داده شود، ترجیح میدهید رمان بخوانید یا روزنامه؟ بیشک، اکثر افراد خواندن رمان را به یک روزنامه که عمدتاً به ارائه اخبار و گزارشات میپردازد ترجیح میدهند؛ زیرا رمان، به عنوان یک قطعه ادبی جذاب، داستانی را برای شما تعریف میکند، احساسات انسانی شما را برمیانگیزد و بدین ترتیب شما میتوانید از لحاظ عاطفی با راوی داستان ارتباط برقرار کنید. به همین دلیل است که عمدتاً گفته میشود بهتر است SOP خود را به شکل یک داستان جذاب و نه گزارش صرف بنویسید؛ زیرا اینکار باعث میشود اساتید و یا کمیته گزینش دانشگاه بیشتر با شما همراهی کنند و بهتر بتوانند کارهایی را که انجام دادهاید، تصمیماتی را که گرفتهاید و علایق و تمایلات شما را درک کنند. به عنوان مثال به پارگراف زیر توجه کنید:
I used to work in a multinational software company in the development team, and I had to do the same job every day: code stuff. There was nothing new for me to learn at work, and there was nothing very exciting about going to the office. One day I decided that I had to get out of there, so I applied to college to study higher courses and get a better job
همانطور که میبینید جملات بالا نیز بصورت یک داستان نوشته شدهاند. میتوان همین داستان را به ترتیب زیر نوشت و جذابیت بیشتری به آن بخشید:
Late in the night one Monday, I had found myself in the middle of a deserted office, and fifteen thousand lines of code. Full of caffeine in my bloodstream, and an empty life beyond office, I realized that the computers started coding my brain, and controlling my life. No longer wanting to let the machines feed on me, I decided that college would be my salvation
هر دو داستان از 4 سطر تشکیل شدهاند؛ اما قطعاً داستان دوم که بیشتر جنبه روایی و ادبی دارد، میتواند برای کمیته گزینش دانشگاه جذابتر باشد و بیشتر آنها را تحت تاثیر قرار دهد.
2. اعداد و ارقام را به داستان خود بیافزایید
گفته میشود که بهتر است SOP خود را مانند یک داستان بنویسید، اما همواره به خاطر داشته باشید که این داستان باید بهترین منبع اطلاعات در مورد شما باشد. وقتی صحبت از اطلاعات به میان میآید، اعداد و ارقام نقش کلیدی ایفا میکنند. این بدان معناست که SOP شما علاوه بر داستان باید دارای مقادیر کمّی نیز باشد تا خواننده بتواند عمق مطلب را درک کند. به عنوان مثال، اگر شما مدتی برای یک سازمان غیردولتی محلی کار میکردید که ریاضی را به بچه های ابتدایی آموزش می داد، می توانید جمله زیر را بنویسید:
During my engineering days, I helped a local NGO by joining as a math tutor, where I taught basic math concepts to school children
این جمله واقعاً خوب به نظر میرسد؛ اما تصویر کاملی را از شما در اختیار خواننده قرار نمیدهد و او مطمئناً نمیتواند بداند که شما چقدر روی آن کودکان تأثیر داشتید. بنابراین، میتوانید آن را تغییر دهید و به ترتیب زیر بنویسید:
During my second year of engineering, I joined ‘Teach Math’, a local NGO, where I was a part of the Math tutoring team. For a period of 10 months, I taught basic math like algebra, geometry and arithmetic to more than thirty 5th and 6th grade students, and every single student I taught to, secured an A in math that year. I’ve never been prouder in my life
تفاوت را میبینید؟ اعداد و ارقام دیدگاه جدیدی در خواننده ایجاد میکنند و جایگاه شما را در ذهن او بالاتر میبرند. به عبارت دیگر، اعداد و ارقام به داستان شما اعتبار میبخشند و باعث میشوند کمیته گزینش دانشگاه هرگز شما را فراموش نکند.
3. به جزئیات بپردازید
از نوشتن جملات کلی که تصور میکنید کمیته گزینش دانشگاه را تحت تاثیر قرار میدهند، اجتناب کرده و همراه سعی کنید هر مطلبی را بصورت دقیق و همراه با جزئیات بنویسید. به عنوان مثال، جملاتی از قبیل “I chose this degree because I love this field” یا ” I want to change the world” را هرگز بکار نبرید. بهتر است آشکارا دلایل خود را توضیح دهید و بگویید که چرا به آن رشته خاص علاقه دارید، چه چیزی باعث شده است تصمیم بگیرید که در آن حوزه فعالیت کنید، چه مهارت هایی را میخواهید به واسطه آن بدست آورید و … .
4. برای هر دانشگاه SOP مختص آن بنویسید
یکی از بزرگترین اشتباهاتی که دانشجویان مرتکب میشوند این است که یک SOP برای خود تهیه میکنند و اگر متقاضی بیش از یک دانشگاه باشند، صرفاً نام و مشخصات دانشگاه را در آن تغییر میدهند و بقیه SOP ثابت باقی میماند. این کار هرگز ایده خوبی نیست؛ زیرا هر دانشگاه با بقیه کاملاً متفاوت است و مجموعه خاصی از ویژگیها، روشها، دیدگاهها، ارزشها، شعارها، نقاط قوت و ضعف را داراست؛ بنابراین، اگر برای چندین دانشگاه درخواست میدهید، باید تمام ویژگیهای هر دانشگاه را در نظر بگیرید و SOP خود را بر آن اساس بنویسید تا کمیته گزینش را متقاعد سازید که با ویژگیها، ارزشها و فرهنگ آن دانشگاه تناسب دارید.
5. از زبان رسمی اما محاورهای استفاده کنید
همانطور که در بالا گفته شد، SOP باید مانند یک رمان نوشته شود. یعنی زبان بکار رفته در آن باید تا حدودی رسمی باشد؛ اما در عین حال جذاب، سرگرم کننده و منحصر به فرد باشد. به بیان ساده، زبان بکار رفته در هدف نامه نباید فوقالعاده رسمی (مانند یک نامه اداری و حقوقی) یا بسیار دوستانه (مانند یک ایمیل معمولی به یک دوست) باشد؛ بلکه شما باید چنین فرض کنید که در حال صحبت کردن با رئیس دانشگاه خود هستید و دقیقاً چنین لحنی را در کل بیانیه هدف بکار بگیرید؛ یعنی گفتگویی مودبانه و به دور از شوخی و الفاظ پیش پا افتاده
6. در صورت نیاز به مسایل و مشکلات خود اشاره کنید
SOP فرصتی عالی برای شماست تا در آن به برخی از مسایل و مشکلات خود بپردازید. اگر سوابق تحصیلی شما مشکلدار است (به عنوان مثال، بنابه به دلایلی معدل شما در برخی از ترمها پایین بوده یا نمره خوبی در برخی از درسها کسب نکردهاید) یا اگر مشکلاتی در ارتباط با شغل و حرفه خود داشتهاید، میتوانید آنها را صادقانه در هدف نامه خود مطرح کنید.
در این راستا، به جای تلاش برای دفاع از خود، باید به دلایل واقعی مشکلات خود اشاره کنید. همچنین بهتر است “چگونگی” فائق آمدن بر آن مشکلات و “تجربیاتی” را توضیح دهید که از آنها کسب کردهاید و بر این نکته اشاره داشته باشید که پس از رفع مشکلات، عملکرد تحصیلی و شغلی شما موفقیتآمیز بوده است. بدین ترتیب، شما میتوانید همدلی کمیته پذیرش دانشگاه را جلب کرده و خود را به عنوان فردی باتجربه و بالغ به تصویر بکشید که توانایی رویارویی با مسایل و چالشهای مختلف را دارد.
آیا نیازی به نوشتن نام فرد متقاضی در بیانیه هدف وجود دارد؟
از آنجاکه SOP بخشی از تقاضانامهی شما برای ادامه تحصیل در یک دانشگاه خارجی است و این تقاضانامه نام و سایر اطلاعات مرتبط با رشته تحصیلی شما را در بردارد، معمولاً نیازی نیست نام خود را در جایی از SOP بنویسید. با این حال، برخی از دانشگاهها شما را ملزم میدارند که نام و جزئیات رشته تحصیلی خود را در بیانیه هدف بگنجانید. چنین دانشگاههای دستورالعملهای روشنی در مورد نحوه نوشتن اطلاعات در SOP ارائه میدهند که آن را میتوانید در وب سایت دانشگاهها بیابید.
SOP با انگیزهنامه (Motivational Letter) چه تفاوتی دارد؟
هدف نامه تقریباً مشابه انگیزهنامه است و این دو معمولاً به جای هم در انواع فاند تحصیلی بکار میروند. اما با این حال، تفاوتهای ظریفی بین آنها وجود دارد. یک انگیزهنامه به طور کلی کوتاهتر است و هدف از نوشتن آن معمولاً توضیح مختصر اهداف و مقاصد شغلی شما در رابطه با رشته و مقطع تحصیلی مورد انتخاب و برنامههای آتی شماست؛ اما SOP طولانیتر بوده و جزئیات شخصی بیشتری را در رابطه با تجربیات گذشته شما، داستانهایی که داشتهاید و نحوه ارتباط آنها با برنامهها و اهداف فعلیتان شامل میشود
نمونهای از یک SOP
I’ve maintained a healthy academic track record – from school to college. With a 97 percent in the 12th standard, I have been among the top few names in my college. I have also won merit-based awards which have further encouraged my undergraduate studies
My undergraduate course in computer science from XXXXXX (institution) helped me learn about various fields like artificial intelligence, programming, algorithms, and cyber-security. However, I haven’t limited my learning to classroom lessons. I have worked on multiple software projects along with a few of my friends. Our best achievement has been building an app and web interface for school management. It is being used by many schools in my home district
This has allowed me to stay in touch with the latest technologies and learn from many communities on the internet
I’ve participated in several competitions and hackathons in my state and have won many awards and cash prizes. Along with my team of friends, I have also organized many such competitions in my college and outside
My graduation course has helped me lay down a strong fundamental base in computer science and now I want to gain more knowledge in the field. I believe the Master’s course in computer science at the IU University of Germany will help me achieve this goal. Such a course from a global university will not only help me get a quality education but also exposure to a wide range of research work from around the world
I am applying to this university because it has a proven track record of creating some of the best professionals in the field of science and technology worldwide. In addition, your practical teaching methods and updated learning modules will provide me with a new learning experience. I have a deep interest in sustainability, green energy, and health tech. I wish to contribute to these areas with my knowledge and skills
I hope you will grant me the privilege of pursuing my Master’s degree from your prestigious university. I look forward to your response and wish to join a fruitful association with the IU University of Germany
Thank you, XXXXX
نکته: همانطور که میبینید، در SOP بالا به ارائه مقدمهای در مورد رشته تحصیلی مورد انتخاب به عنوان پاراگراف اول پرداخته نشده است و دانشجو با توضیح سوابق تحصیلی خود SOP را آغاز کرده است.
منابع:
crunchprep.com
https://www.upgradabroad.com/
سوالات متداول
چگونه یک انگیزه نامه خوب بنویسیم؟
اگر در نوشتن انگیزه نامه یا Sop از نکات زیر استفاده کنید، یک sop حرفه ای نوشته اید: انگیزه نامه را مانند داستان بنویسید، از اعداد و ارفام در نگارش آن استفاده کنید، به جزئیات بپردازید و… .
قالب و فرمت کلی یک SOP به چه صورت است؟
یک انگیزه نامه مانند یک مقاله است که بین 5 تا 7 پاراگراف دارد و تعداد کلمات آن بین 800 تا 1500 کلمه است. بهتر است در نگارش SOP اندازه فونت شما 12 باشد. یک SOP حرفه ای ساده بوده و از تصاویر رنگی در آن استفاده نمیشود.
مطالعه مقالات زیر پیشنهاد می شود:
مدرک clb چیست؟
آزمون دولینگو چیست؟
انواع مدرک زبان انگلیسی برای مهاجرت
cv چیست؟
نحوه نوشتن توصیه نامه
esp چیست؟